بقایای مسجد جامع تابران، در ۱۵۰ متری جنوب غربی هارونیه در پی کاوش‌های باستان شناسان قدیمی‌ترین مسجد خراسان و همچنین یکی از منحصربفرد‌ترین مساجد اولیه ایران کشف شد. باستان شناسان به این باور رسیده اند که مسجد جامع تابران احتمالا در اواسط سده پنجم هجری ساخته شده و همچنین شامل شبستان قبله (جنوبی)، صحن و شبستان شمالی بوده و البته بقایای به جا مانده از مسجد جامع تابران نیز بیانگر این است که طول مسجد۹۴ متر و عرض ۵۳متر به سبک شبستانی ستون‌دار اولیه (خراسانی) ساخته شده امروزه این مکان به صورت سایت باستان شناسی مورد بازدید گردشگران داخلی و خارجی قرار می‌گیرد.

• مشاهده موقعیت مسجد جامع تابران روی نقشه مشهد

مقبره الشعرا توس، این آرامگاه متعلق به شاعران خراسانی است. وسعت مقبره الشعرا توس در حدود ۲۰۰۰ متر‌مربع است و استوانه‌ای مرمرین که اشعاری پیرامون آن نوشته شده بنای نمادین آن است. مقبره الشعرا در ضلع شرقی بلوار پردیس توس و مشرف به میدان ورودی آرامگاه فردوسی واقع شده است.

آدرس: توس، بلوار پردیس، ورودی آرامگاه فردوسی

• مشاهده موقعیت مقبره الشعرا روی نقشه مشهد

بنای گنبد هارونیه در شهر توس و در نزدیکی آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی می‌باشد. گنبد هارونیه تنها بنای باقی مانده از توس قدیم می‌باشد. مردم بنای هارونیه را زندان هارونیه می نامند. و در سفرنامه‌ها از بنای هارونیه بعنوان مسجد توس و آرامگاه یا خانقاه غزالی نیز نام برده شده است. ارتفاع گنبد هارونیه در حدود بیست و پنج متر است. به نظر می‌رسد بنای هارونیه مدرسه‌ای متعلق به قرن هشتم هجری بوده است. در مجاورت بنای هارونیه سنگ مزاری به یادبود دانشمند مشهور محمد غزالی نصب شده است.

 آدرس: توس

• مشاهده موقعیت هارونیه روی نقشه مشهد

حصار کهن دژ تابران توس در نزدیکی مشهد قرار دارد. در زمان گذشته دژ تابران توس دارای ۹ دروازه و ۱۰۶ برج بوده است و امروزه تنها ۴ دروازه باقی مانده و قابل تشخیص است. دژ تابران توس حدود ۶ کیلومتر در اطراف شهر تابران قدیم (در محل توس فعلی) کشیده شده و در ۲۴ کیلومتری شهر مشهد قرار دارد.

• مشاهده موقعیت حصار دژ تابران توس روی نقشه مشهد

مدرسه دودر مشهد، دارای ۴ ایوان است وغرفه‌ها و حجره‌هایی دارد که در دو طبقه بنا شده و دارای یک گنبد فیروزه‌ای رنگ است. همچنین بنای مدرسه دودر مشهد با کاشی‌های معرق و یکرنگ تزئین شده است. مدرسه دودر در کنار حرم مطهر و مقابل مدرسه پریزاد، در دوران حکومت شاهرخ تیموری و با تلاش غیاث الدین خواجه بهار ساخته شده است.      

آدرس: مشهد، زیرگذر حرم امام رضا، مقابل مدرسه پریزاد

• مشاهده موقعیت مدرسه دودر روی نقشه مشهد

 مدرسه پریزاد مشهد، در نزدیکی مسجد گوهرشاد ساخته شده است و دارای ۴ ایوان است که سردر این ایوان‌ها آجرکاری شده و همچنین غرفه‌ها و حجره‌هایی در مدرسه پریزاد وجود دارد که بر سردر این غرفه‎ها نیز کاشیکاری‌های با نقش‌های اسلیمی  وجود دارد و این مدرسه متعلق به ندیمه گوهرشاد است.

آدرس: مشهد، زیر گذر حرم امام رضا

• مشاهده موقعیت مدرسه پریزاد روی نقشه مشهد

بنای آرامگاه حکیم خیام نیشابوری در باغی که در زمان حیات محل سکونت وی بوده و نیز امام‌زاده محروق نیز در آن واقع شده است، قرار دارد. آرامگاه حکیم خیام نیشابوری دانشمند، ستاره‌شناس و ریاضی‌دان برجسته در باغی وسیع، زیبا در جنوب شرقی شهر نیشابور توسط استاد سیحون به زیبایی تمام طراحی شده است. طراحی ارتفاع و محل بنای آرامگاه خیام به گونه ایست که آرزوی خیام را همانطور که وی در بیتی از اشعار خود ذکر کرده، برآورده کرده و شکوفه‌های درختان زردآلو در بهار بر روی مزار وی می‌ریزند. بیست رباعی از اشعار خیام بر روی بنای آرامگاه وی نوشته شده است. در آرامگاه خیام مجموعه از تندیس خیام، کتابخانه و موزه موجود است که پذیرای علاقمندان می‌باشند.

آدرس: نیشابور، انتهای شرقی خیابان عرفان

• مشاهده موقعیت آرامگاه خیام نیشابوری روی نقشه مشهد

بنای آرامگاه نقاش پرآوازه معاصر ایران محمد غفاری که بیشتر به نام کمال الملک شناخته می‌شود نیز در باغی که آرامگاه عطار نیشابوری در آن واقع شده است، توسط معمار بنام استاد هوشنگ سیحون طراحی شده است. بنای بسیار زیبای آرامگاه کمال الملک با الهام گرفتن از سبک معماری زادگاه او کاشان طراحی شده است.

آدرس: نیشابور، انتهای غربی خیابان عرفان

• مشاهده موقعیت آرامگاه کمال الملک روی نقشه مشهد

بنای آرامگاه شیخ فریدالدین عطار نیشابوری در جنوب شهر نیشابور یکی از جاذبه‌هایی است که باعث می‌شود دوستداران تاریخ، شعر و ادبیات به مشهد سفر کنند، و به نیشابور نیز سری بزنند. بنا آرامگاه عطار نیشابوری در قرن نهم هجری در زمان سلسله تیموریان توسط امیر علیشیر نوایی به صورت بنایی ۸ ضلعی ساخته شده و بعدها با کاشی‌های فیروزه‌ای رنگ تزیین شده است. مقبره عطار نیشابوری در وسط این بنا واقع شده است. عطار نیشابوری شاعر و عارف گرانقدر قرن ششم هجری که در نیشابور عطاری داشته است به همین جهت به عطار مشهور گشت. بنای آرامگاه عطار در باغی قرار دارد که بنای مقبره کمال الملک نقاش پرآوازه نیز در آن واقع شده است. شهر نیشابور در فاصله حدود یک ساعت از مشهد قرار دارد.

آدرس: نیشابور، انتهای غربی خیابان عرفان

• مشاهده موقعیت آرامگاه عطار نیشابوری روی نقشه مشهد

دانای بزرگ توس (طوس) حکیم ابوالقاسم فردوسی در سال ۳۲۹ قمری (سال مرگ رودکی) در قریه پاژ توس متولد شد. حکیم ابوالقاسم فردوسی از نجیب‌زادگان توس و از طبقه دهقانان بود. بنای آرامگاه فردوسی در میان باغی، به  فاصله بیست کیلومتری از شمال شهر مشهد به سمت شهر قوچان ساخته شده است. آرامگاه فردوسی بنایی است که در سال ۱۳۱۳ هجری خورشیدی همزمان با جشن هزاره فردوسی در توس، به یاد ابوالقاسم فردوسی افتتاح شد ولی به دلیل رعایت نکردن نکات مهندسی و ایمنی این بنا نشست کرد و نابود شد و بعد از آن ساخت آرامگاه جدید با شیوه‌ی معماری هخامنشی و بر گرفته از آرامگاه کوروش کبیر حدود۴ سال به طول انجامید و نهایتا در سال ۱۳۴۶ افتتاح گردید فضاي داخلي بنا آرامگاه فردوسی با الهام گرفتن  از معماري دوران اشكاني دارای ۲۰ ستون مرمري در پائين و ۸ ستون در بخش فوقاني است و نمای آرامگاه فردوسی بر گرفنه از آرامگاه کوروش دارای ستون‌ها و سر ستون‌هایی است و البته بر روی اضلاع چهار گانه بنا اشعاری از فردوسی که معرف شخصیت و اندیشه ایشان است نوشته شده است. زیر بنای این آرامگاه حکیم فردوسی ۹۴۵ متر مربع می‌باشد.

آدرس: توس، انتهای بلوار بهارستان

• مشاهده موقعیت آرامگاه حکیم فردوسی روی نقشه مشهد